به نقل از «ایران اکونومیست»

مروری بر مهم‌ترین تحولات سیاسی عراق در ایام اربعین

تاریخ انتشار: ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۵۵۲۸۴

درخواست صدری‌ها برای استعفای نمایندگان وابسته به ائتلاف‌های سیاده و حزب دموکرات از پارلمان عراق، دست رد حلبوسی و بارزانی به مطالبه صدری‌ها و تلاش چارچوب هماهنگی شیعیان برای برگزاری جلسه پارلمان از مهم‌ترین تحولات سیاسی عراق در ایام اربعین بود.

به گزارش گروه بین الملل ایران اکونومیست، اگرچه که در ایام اربعین بخش زیادی از ملت عراق و نیز ظرفیت های نهادهای سیاسی و دولتی این کشور در خدمت این زیارت میلیونی بود اما در هر حال تلاش‌ها و رایزنی‌های سیاسی هم در این مدت زمانی متوقف نشده بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در همین راستا هم الاطار التنسیقی (چارچوب هماهنگی شیعیان عراق) تلاش‌هایش را بر از سرگیری هرچه سریع تر جلسات پارلمان متمرکز کرده بود. از طرفی دیگر جریان صدر هم تلاش‌های خود را بر روی انحلال مستقیم پارلمان بدون از سرگیری جلسات آن گذاشته بود. به دور از بیت شیعی هم در بیت کُردی، هنوز که هنوز است توافقی درخصوص موضوع ریاست جمهوری حاصل نشده است. حال در این گزارش ما به بررسی مهم‌ترین رایزنی‌ها و تحرکات در این زمینه خواهیم پرداخت.

درخواست جریان صدر برای استعفای نمایندگانی دیگر از مجلس

یکی از تلاش‌های جریان صدر در این راستا درخواست از ائتلاف السیاده (به رهبری محمد الحلبوسی و خمیس الخنجر) و حزب دموکرات (به رهبری بارزانی) و نیز از نمایندگان مستقل برای استعفا از مجلس بود. در واقع باور و عقیده شخصیت‌های سیاسی این جریان این بود که با استعفای این نمایندگان، مجلس دیگر اکثریت خود را از دست خواهد داد و به همین خاطر هم حساب کاربری مشهور صالح العراقی این درخواست را از نمایندگان مستقل و حزب دموکرات و ائتلاف السیاده کرد تا از طریق استعفای آنان به زعم رهبران این جریان، پارلمان مشروعیت خود را از دست دهد.

اما اشتباه محاسباتی شخصیت های سیاسی این جریان در دو موضوع بود:

الف- به طور کل شخصیت‌هایی همچون محمد الحلبوسی یا خمیس الخنجر یا مسعود بارزانی صرف نظر از گرایشات و دیدگاه هایشان، زعمایی سیاسی هستند و تعامل و درخواست از آنان پروتکل‌های خاص خود را می طلبد و نمی‌شود که با این رهبران از طریق پیام‌های علنی آن هم از طریق فضای مجازی تعامل کرد و البته همین امر هم بر بقیه رهبران سیاسی عراق صادق است. در حقیقت این پیام‌های مجازی ممکن است تأثیر اعجاب برانگیزی بر روی هواداران جریان صدر در خصوص عمل به توصیه‌های مندرج در این پیام ها داشته باشد اما نوع تعامل با بقیه جریان‌های سیاسی قطعا باید با نوع تعامل با هواداران متفاوت باشد.

ب- اما اشتباه دوم در درک غلط از قانون بود. در واقع استعفای این نمایندگان باعث فقدان مشروعیت مجلس نمی‌شد بلکه فقط و فقط باعث تقویت هرچه بیشتر موضع الاطار التنسیقی می شد چراکه با استعفای آنان، نمایندگان الاطار التنسیقی یا متحدان اهل سنت و کرد آنان جایگزین نمایندگان مستعفی می‌شدند؛ همانطور که پیش از این با استعفای نمایندگان جریان صدر، این الاطار التنسیقی بود که تعداد نمایندگانش از طریق نمایندگان جایگزین افزایش چشمگیری پیدا کرد.

رد درخواست جریان صدر توسط الحلبوسی و بارزانی

پس از درخواست مطرح شده از حساب کاربری صالح العراقی، محمد الحلبوسی و مسعود بارزانی طی جلسه‌ای در کردستان عراق، به صراحت با درخواست جریان صدر مخالفت کردند و بر از سرگیری جلسات مجلس و برگزاری انتخابات مجدد پس از تشکیل دولت تأکید داشتند و این به معنای رد درخواست صالح العراقی بود.

با این حال این اقدام به معنای همراهی با الاطار التنسیقی نیز نیست زیرا حزب دموکرات و ائتلاف السیاده خواهان امتیازاتی بزرگ از الاطار التنسیقی هستند (امتیازاتی مانند خروج نیروهای حشد از مناطق اهل سنت که نا امن هستند یا خروج این نیروها از سنجار یا موضوع صادرات نفت اقلیم و یا صدور قانون عفو عمومی برای زندانیان اهل سنت متهم به جرایم تروریستی و...) که این امتیازات در صورت اعطاء، ممکن است نیروهای سیاسی الاطار التنسیقی را مقابل هوادارانشان قرار دهد و باعث نا امیدی آنان از رهبران خود شود اما در هر حال این اقدام الحلبوسی و بارزانی ارسال یک پالس مثبت به الاطار التنسیقی محسوب می‌شود.

تلاش‌های الاطار التنسیقی برای از سرگیری جلسات پارلمان و تشکیل دولت

حال در طرف دیگر وضعیت سیاسی فعلی عراق، الاطار التنسیقی وجود دارد که به شدت در حال تلاش برای از سرگیری جلسات مجلس و سپس تشکیل دولت است. در همین راستا هم بخشی از این چارچوب تلاشش این بود که همین 20 سپتامبر جلسه را از سر بگیرد اما در هر حال این تلاش به سرانجام نرسید. در زمان فعلی الاطار التنسیقی در زمینه رسیدن به هدف خود با دو چالش مواجه است: یکی چالش توافقات سیاسی و دیگری چالش بازگشت دوباره اردوکشی‌های خیابانی.

در همین راستا الاطار التنسیقی برای حل این دو چالش چهار راه کار را تقریبا به طور همزمان اتخاذ کرده است:

یک- برقراری تماس‌هایی مستقیم یا غیر مستقیم با جریان صدر برای راضی کردن رهبری این جریان به مذاکره سیاسی؛ در این راستا طبق برخی از اخبار اخیرا مقتدی صدر با انجام دیداری با هیئت سه گانه متشکل از هادی العامری و نچیروان بارزانی و محمد الحلبوسی موافقت کرده است هرچند هنوز موعدی برای این دیدار مشخص نشده است با این وجود این خبر، یک اتفاق مثبت در مسیر تشکیل دولت محسوب می شود.

دو- اعطای پست نایب رئیس اول مجلس به یک نماینده مستقل؛ در این زمینه یکی از گزینه‌های الاطار التنسیقی برای تصدی این پست محسن المندلاوی است که وی نه تنها یک شخصیت مستقل است بلکه یک سیاستمدار کُرد هم می‌باشد و این اقدامی کم سابقه در این زمینه است که باعث ارسال سیگنالی مثبت به نمایندگان مستقل و نیز به احزاب کرد می شود؛ البته اگر موضوع انتخاب المندلاوی به عنوان نامزد الاطار التنسیقی برای تصدی این پست قطعی شود.

سه- تلاش برای عدم اتحاد میان هواداران جریان صدر با هواداران اعتراضات اکتبر 2019؛ درخصوص این موضوع هم باید گفت که در تاریخ 1 اکتبر قرار است که تظاهراتی توسط هواداران اعتراض اکتبر برگزار شود و در این تظاهرات به احتمال بسیار بالا دوباره هواداران جریان صدر به آنان ملحق می‌شوند. به همین خاطر الاطار التنسیقی از طریق رسانه‌ها و فعالان رسانه‌ای خود تلاش بسیاری دارد که این اتحاد احتمالی را بر هم زند.

چهار- مذاکرات با حزب دموکرات و ائتلاف السیاده؛ در این زمینه هم باید گفت که بخش سخت تر این موضوع در بیت کُردی است زیرا هنوز مشخص نیست که اتحاد میهنی و حزب دموکرات درخصوص موضوع کاندیدای ریاست جمهوری به توافق خواهند رسید یا هر دو به مانند سال 2018 با کاندیداهای جداگانه به بغداد خواهند آمند؟

همچنین در این زمینه الاطار التنسیقی تلاش‌هایی دارد تا حزب دموکرات را راضی به نامزدی برهم صالح برای این پست بکند؛ هرچند این حزب بدون گرفتن امتیازی مناسب از موضع خود عقب نخواهد کشید. از طرفی دیگر الاطار التنسیقی تلاش دارد که لااقل اتحاد میهنی نامزدی غیر از برهم صالح را معرفی کند که تا بدین جا این تلاش‌ها هم به جایی نرسیده است.

البته نباید این نکته را هم فراموش کرد که حصول هرگونه توافق در بیت شیعی یا آمدن دو حزب کُرد با نامزدهای انتخاباتی جداگانه به بغداد، باعث خواهد شد که دست احزاب کُرد برای گرفتن هرگونه امتیاز از احزاب شیعی بسیار بسته شود کما این که حصول هرگونه توافق در بیت کردی باعث بسیار باز شدن دست آنان در امتیاز گیری از احزاب شیعی خواهد شد.

منبع: خبرگزاری تسنیم

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: الاطار التنسیقی سرگیری جلسات ائتلاف السیاده محمد الحلبوسی حزب دموکرات تشکیل دولت جریان صدر تلاش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۵۵۲۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا کشوری مثل مصر سریال "حشاشین" را ساخت؟

به گزارش تابناک به نقل از تسنیم،‌ نشست نقد و بررسی سریال حشاسین با حضور حجت‌الاسلام مهدی فرمانیان استاد تمام دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی، حجت‌الاسلام سید علی بطحایی مدیر کل پژوهش دانشگاه ادیان و مذاهب، فرقه‌شناس و پژوهشگر جریان‌های اسلامی و مهدی علمی دانشور استادیار ادیان شرق دانشکده ادیان و مذاهب برگزار شد.

بطحایی بحث خود را با موضوع جریان های فکری مصر آغاز کرد و گفت: سریال حشاشین نسل جدید را درگیر کرده است. نسل جدید بر خلاف ممانعت‌ها این سریال را دیدند. نظر کلی بنده از سریال همان ضرب المثل معروف است که گفت «بعضی‌ها کج گفتند، اما رج گفتند.» کج گفتنش با آقای دکتر فرمانیان و دانشور است و رج گفتنش با من. رج گفته یعنی برنامه و هدف دارد و کار او روی حساب است. روی جریان‌های فکری، این سریال را ارائه داده است. این سریال را در قد و قواره سریال تاریخی نبینیم بلکه این فیلم، یک نبرد جریانی است که صحنۀ آیندۀ جهان اسلام را تشکیل می‌دهد. نبرد جریان های فکری در این اتفاق رخ می‌دهد. به چه معنا؟ جریان شناسی جهان اسلام حوزه مغفولی است. آینده پژوهیِ آن، مغفول تر است و از همه مغفول تر، نبرد بین جریان‌هاست که صحنه آینده جهان اسلام را شکل می‌دهد. در مصر و تونس و مغرب و ترکیه همین گونه است. تلاقی جریان ها صحنه آینده جهان اسلام را می سنجد.

 

وی افزود: اسلام سنتی خیلی در تلاقی با جریانات وارد نمی‌شود و حاشیه امنی برای خود دارد. روشنفکری هم بدنه‌ی مردمی ندارد و حضور اجتماعی هم نمی‌تواند داشته باشد؛ منتها سه جریانِ اسلام سلفی با قرائت جامعی که دارد و نیز اسلام سیاسی و اسلام سکولار صحنه‌ی آینده جهان اسلام را می‌سازند که باید در حوزه آینده‌پژوهی به آن توجه کنیم تا به مشکلی برنخوریم.  

سریال حشاشین به نزاریان شام ارتباط دارد

بطحایی گفت: باید به نکته ای توجه شود؛ اگر توجه نکنیم، بقیه تحلیل‌ها فایده نخواهد داشت. چون بعضی می گفتند این سریال آمده تا ولایت فقیه یا مهدویت را بزند، اما سرحلقه این سریال این است که چرا مصر این دغدغه را داشت؟ چون  نزاریان ارتباطی به مصر ندارد. نزار پس از اینکه از خلیفه نهم عزل می شود، مدت کوتاهی به اسکندریه مصر می‌رود و مدتی در آنجا می‌ماند. برای اینکه نشان دهد من حکومت دارم، سکه‌ای ضرب می‌کند که ظاهراً در موزه آقاخان تورنتو نگهداری می‌شود. مدت کوتاهی حکومت می‌کند و بعد لشکری می‌آید و او را می‌کشند. بنابراین این سریال به مصر مربوط نیست به لوئانته یا نزاریان شام ارتباط دارد و عمدۀ آن به ایران مرتبط است. مصر به خاطر مصرف داخلی و مخالفت با اسلام سیاسی و آمادگی جهان اسلام به این سریال پرداخت. بعید هم نیست در آینده به دیگر جریان‌ها و فرقه‌ها بپردازند و ما با اسلام سیاسی‌هراسی مواجه شویم. پنج قسمت اولش است که به اسلام سیاسی بر خورده است.

مصر لیدر جریان فکری جهان اسلام است

وی با طرح این سؤال که  در مصر چه اتفاقاتی افتاد، گفت: باید موج‌‌های تاریخی مصر را یک مرور کنیم و بعد ببینیم اسلام سنتی و سایر جریان‌های فکری چه واکنشی نسبت به این موج‌ها داشتند. از 226 سال قبل در 1213 قمری یا 1798 میلادی که ناپلئون حمله می‌کند و می‌گویند توپ‌های ناپلئون مسلمانان را بیدار کرد، تقریباً 6 موج مصر را فرا گرفت. مصر با بقیه کشورهای عربی تفاوت دارد. کشورهای عربی پول دارند، اما مصر پول ندارد. 

بحطایی ادامه داد: کتابی با نام «مصر از زاویه‌ای دیگر» از خانم جمیله کدیور منتشر شده است. سفرنامه 300 صفحه‌ای جریانات فکری را در آن بازه زمانی خوب ریشه‌کاوی کرده است. مصر مهم است. شناخت مصر مهم است. این سرزمین، لیدر جریان فکری جهان اسلام است. از 226 سال قبل تا الان جریان اول که تاکنون ادامه دارد، محمدعلی پاشا و طهطاوی بود. کتابی با عنوان «تخلیص‌ الابریز فی‌ تلخیص‌ با‌ریز» نوشته شد. یعنی پاکسازیِ آب را بیاور تا چهره مشعشع پاریس را نشان دهیم. در این کتاب اولین واکنش‌هایی که اسلام نسبت به مدرنیته و حمله ناپلئون دارد و علت عقب ماندگی اسلام را خوب تحلیل کرده است. اینها نسل اول هستند که با سخت‌افزارهای غرب مواجه می شوند که چرا غرب از جهت‌های مختلف جلوتر از ما است. این جریان شکست می خورد.

این پژوهشگر فرقه‌ها گفت: نسل دوم امثال سید جمال است که بیداری اسلامی را مشخص می‌کند و عبدُه که اسلام انقلابی و بیداری را مطرح می‌کنند. نسل سوم، با جنگ جهانی اول مواجه می شود که سعد زغلول است. در این دوران بریتانیا جدا می‌شود.  

روح فرهنگیِ حاکم بر مصر را تفکرات سکولار شکل می‌دهد

وی با اشاره به اینکه از کنار نسل چهارم و پنجم سه جریان شکل می‌گیرد،‌افزود: یکی پان عربیسم است به سردمداری جمال عبدالناصر. او ناسیولانیست دیکته‌ای و دیکتاتوری است. دوم، حسن البناء است که در همین دوران، شکل‌گیری اسرائیل را شاهدیم. پان‌عربیسم در مصر خودش را خوب نشان می‌دهد. در کنارش طه حسین است که نباید آن را متعلق به گذشته بدانیم. دقیق‌ترین بسته‌ای که درباره سکولاریزم و لیبرالیسم در مصر ارائه می‌شود، متعلق به اوست. در کتاب‌های «فی الأدب الجاهلی»، «فی التاریخ الجاهلی» و «مستقبل الثقافة فی مصر» اندیشه خود را می‌گوید. تکلیف خودش را مدرنیته مشخص می کند. به جهان اسلام نسخه می‌دهد که چه قسمت‌هایی از فرهنگ غرب را بگیریم. وزیر امروزین مصر می‌گوید روح فرهنگیِ حاکم بر مصر، طه حسین است.

بطحایی گفت: الان در مصر دوئلی بین اسلام سیاسی و اسلام سکولار است. تقریباً اسلام سنتی جمع شده است. تنها یکی از مشاوران احمد الطیب گفته بود سریال حشاشین به فرقه‌گرایی منتج می‌شود. اسلام سنتی در مصر اسلام کاملاً کنترل شده است. در هر صورت الأزهر واکنش مطلوبی ندارد. اما میدان‌دار در تمام این صحنه‌ها،‌ خالد منتصر و عکاشه است. اینها افراد تأثیرگذاری هستند. پزشک خالد در خیلی از حوزه‌ها وارد شده و سکولاریزم است. او دو سفر به آلمان و هلند می‌رود. می‌گوید واکنش‌ها را نسبت به حشاشین می‌دانم. با مسلمانان هلند که صحبت کردم، از لحاظ لهجه انتقاد کردند،‌ اما از نظر جریانی می‌گویند، به نظر ما بهترین فیلمی است که توانسته اسلام سیاسی و تکفیری‌ها را منکوب کند.

وی با تصریح بر اینکه خوراک این فیلم کاملاً جریان‌شناسانه است و تاریخی نبینیم، در بیان راهکار گفت: اما چکار کنیم؟ به ذهنم می‌آید اسلام سنتی و مراجع تقلید باید سکوت کنند، همچنان که خود اسماعیلی‌ها سکوت کردند. صحبت درباره نزاریان باید متولی داشته باشد. ایران جزو تاریخش است، اما درباره حشاشین که مقداری مسئله دارد، نمی‌تواند صحبت کند. باید امثال آقاخان صحبت کنند. ما انتظار داریم وارد صحنه شود. البته آقای داریوش محمدپور از مؤسسه اسماعیلیه واکنشی داشت.